Eerder gepubliceerd op 2 februari in Trouw: In het Filosofisch elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: Europese militairen dringen aan op een oorlogseconomie, wat wordt daarmee van ons gevraagd? Op een topconferentie in Brussel zei admiraal Rob Bauer, voorzitter van het Militair Comité van de…
Donald Trump
Waarom er een AI-ministerie opgericht zou moeten worden
Eerder gepubliceerd op 10 november 2023 in Trouw: In het Filosofisch elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: hoe moet de politiek zich verhouden tot artificiële intelligentie? Eind deze maand is het een jaar geleden dat ChatGPT werd gelanceerd. Dankzij de slimme chatbot is artificiële intelligentie…
Ethan Hunts morele mission impossible in het ai-tijdperk
MISSION: IMPOSSIBLE – DEAD RECKONING, PART I (regie: Christopher McQuarry). ‘Gegist bestek’, dat blijkt de Nederlandse vertaling te zijn van DEAD RECKONING, zo leerde ik van de ondertiteling. De term slaat op een schatting van de positie van een voer- of vaartuig aan de hand van vertrekpositie, koers en afgelegde afstand. Precies deze schatting wordt…
Een wereld met artificiële intelligentie, is die nog kenbaar?
Eerder gepubliceerd op 12 mei in Trouw: In het Filosofisch elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: zet artificiële intelligentie het Verlichtingsideaal van een kenbare wereld op losse schroeven? Eerder dit jaar ging het beeld viraal op internetfora: een foto van paus Franciscus in een patserige…
Zijn feministen waakzaam genoeg op het abortusrecht?
Eerder gepubliceerd op 7 juli in Trouw: In het Filosofisch elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: is het abortusrecht in Nederland te veel voor lief genomen? Sinds het Amerikaanse hooggerechtshof het federale abortusrecht terugdraaide is de kwestie ook in Nederland onderwerp van discussie. Afgelopen zaterdag…
‘Erasmus was de oervader van het Nederlandse cabaret’
Interview gepubliceerd in het septembernummer van Filosofie Magazine: Historicus Sandra Langereis schreef een biografie van de Nederlandse humanist Erasmus. Die bepleitte niet alleen een moderne geloofshouding, hij gebruikte ook humor als wapen. ‘De donderslagen van mijn critici beantwoordde ik met een knetterende scheet. Ik speelde de nar, sprak mijn eigen lof, en bespotte de kerkelijke…
‘De traagheid van bureaucratie is ook verzamelde wijsheid’
Achtergrondstuk gepubliceerd in het juninummer van Filosofie Magazine: Wie durft na de toeslagenaffaire nog een lans te breken voor de bureaucratie? Filosofen Tinneke Beeckman en René ten Bos wijzen op de voordelen van bureaucratie als ideaal. Vanwege kleine foutjes bij de aanvraag van kinderopvangtoeslag werden 26.000 ouders door de overheid als fraudeurs behandeld. Gedupeerden raakten…
‘Amerika heeft een revolutie van de ziel nodig’
Eerder gepubliceerd op 30 oktober in Trouw: Volgens filosoof John Kaag zijn de Verenigde Staten op dit moment een ‘ten diepste anti-filosofische cultuur’. Maar uit zulke culturen komt vaak wel de meest urgente filosofie voort, meent hij. Maurice van Turnhout In een donkere bui verpatst John Kaag zijn trouwring voor een fles wijn. Zijn huwelijk…
Frank Ankersmit: ‘De politiek is meer dan alleen cijfers’
Eerder gepubliceerd op 19 juni in Trouw: Anno 2020 is politiek verworden tot een informatie-oorlog, waarbij onwaarheden, leugens en onzin niet worden geschuwd. Je moet politiek niet tot cijfers reduceren, zegt filosoof en historicus Frank Ankersmit. Maurice van Turnhout Begin dit jaar twitterde Thierry Baudet over twee vriendinnen die in de trein door Marokkanen lastig…
Ook het politieke midden kan niet zonder reuring
Eerder gepubliceerd op 9 september in Trouw: Hoe kwalijk is het als politiek debat polariseert? Is een ‘verbindende boodschap’ wel zoveel beter? Denker des Vaderlands Daan Roovers en politiek filosoof Ivana Ivkovic werpen licht op de Amerikaanse voorverkiezingen. Op 12 september debatteren Democratische kandidaten weer in de primaries voor het Amerikaanse presidentschap. Tien Democratische kandidaten…
René ten Bos: ‘De menselijke extinctie wordt rommelig en bloederig’
Interview gepubliceerd in het meinummer van Filosofie Magazine: Moraliseren wil René ten Bos niet, maar we kunnen de dreigende extinctie van mens en dier niet langer negeren. De filosoof met tatoeages van de uitgestorven buidelwolf schreef een boek over een onderwerp dat te weinig aandacht krijgt. ‘Ik voel wel droefenis, hoor, bij het uitsterven van de soorten.’…
‘Er was een tijd waarin discretie hoog gewaardeerd werd’
Eerder gepubliceerd op 25 februari in Trouw: Kan discretie onze binnenwereld beschermen, nu Facebook en Google een ’totaal transparante’ wereld beloven? Een gesprek met filosoof Peter Venmans over een vergeten deugd. Maurice van Turnhout Er is een tijd geweest dat discretie hoog gewaardeerd werd. De zeventiende-eeuwse Spaanse jezuïet Baltasar Gracián zag haar zelfs als ‘de…
Is Trump wel een volgeling van Ayn Rand?
Eerder gepubliceerd op 16 januari in Trouw: Voor Donald Trump is Ayn Rand, de filosofe van het ongebreidelde kapitalisme, een groot voorbeeld. Een onterechte claim, menen Rands volgelingen. Ze vinden Trump te weinig kapitalistisch. Maurice van Turnhout Over vier dagen wordt Donald Trump ingezworen als de nieuwe president van de Verenigde Staten. Door wie is…
Mr. Snowden Goes to Moscow
SNOWDEN (regie: Oliver Stone). Als de 23-jarige Edward Snowden (Joseph Gordon-Levitt) bij zijn CIA-sollicitatie wordt gevraagd wat de belangrijkste invloeden op zijn persoonlijke filosofie zijn, antwoordt hij zonder blikken of blozen: Star Wars, Joseph Campbell, Henry David Thoreau en Ayn Rand. Bij het horen van die laatste naam spitst de CIA-man aan de andere kant…
‘Laat ons je brein bedraden’
Eerder gepubliceerd op 16 september in Trouw: Voor ‘Singularitarians’ kan de digitale revolutie niet snel genoeg gaan. Liever vandaag dan morgen zien ze het computerbrein de mens voorbijstreven. Wat betekent ethiek voor deze knappe koppen? “Jullie zijn nu onderdeel van de Singularity-beweging”, begroet gastheer Jim Stolze de overvolle zaal, zijn armen gul gespreid. En een…