Eerder gepubliceerd op 28 april in Trouw: In het Filosofisch Elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: de vrije wil zou een achterhaald concept zijn. Maar kunnen we wel zonder? Filosoof Jurriën Hamer won dit weekend de Socratesbeker, een jaarlijkse prijs voor het beste filosofieboek, voor…
Filosofie
Is het politieke onderscheid tussen links en rechts gedateerd?
Eerder gepubliceerd op 14 april in Trouw: In het Filosofisch Elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: past de politieke strijd tussen Macron en Le Pen nog in de traditionele tegenstelling tussen links en rechts? ‘De links-rechts-tegenstelling is in Frankrijk niet langer leidend,’ zo luidde een…
Het streven naar geluk, is dat een welvaartskwaal?
Eerder gepubliceerd op 31 mei in Trouw: In het Filosofisch Elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: wat betekent geluk als onze welvaart terugloopt? West-Europeanen zijn te veel gefixeerd op hun individuele geluk, stelde filosoof en psychiater Damiaan Denys afgelopen zaterdag in deze krant. “Die obsessie…
Wat kunnen we doen tegen Poetins ‘kaping van de taal’?
Eerder gepubliceerd op 17 maart in Trouw: In het Filosofisch Elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: Wat valt er te doen tegen Poetins ‘kaping’ van de taal voor oorlogsdoeleinden? De Russische president Vladimir Poetin legitimeert zijn invasie van Oekraïne met de taal van mensenrechtenorganisaties, stelde…
Schept Europese verwantschap verplichtingen in Oekraïne?
Eerder gepubliceerd op 3 maart in Trouw: In het Filosofisch Elftal legt Trouw een actuele vraag voor aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: Europa en Oekraïne benadrukken elkaars verwantschap, maar welke verplichtingen brengt dat met zich mee? Maurice van Turnhout “Alle leiders komen niet verder dan sancties, maar wij voeren oorlog”, zei…
Kan je armoede bestrijden met algoritmes?
Eerder gepubliceerd op 17 februari in Trouw: In het Filosofisch Elftal stelt Trouw een vraag over het nieuws aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: bij de toeslagenaffaire leidde het delen van data tot een ramp, maar mag je persoonsgegevens wel delen als het gaat om een doel als armoedebestrijding? Maurice van Turnhout…
Een wedstrijdje in groene uitdagingen, is dat wel zo’n goed idee?
Eerder gepubliceerd op 3 februari in Trouw: In het Filosofisch Elftal stelt Trouw een vraag over het nieuws aan twee filosofen uit een poule van elf. Vandaag: van ‘groene uitdagingen’ worden mensen gelukkiger dan van wijzende vingertjes. Maar zijn ze ook zinvoller? Maurice van Turnhout Dit jaar ontvangen bijna 21.000 Nederlanders wekelijks een ‘groene challenge’…
Erich Fromm was een pleitbezorger van angstaanjagende vrijheid
Artikel gepubliceerd in het februarinummer van Filosofie Magazine: Vrijheid boezemt ons angst in, zag filosoof en psychoanalyticus Erich Fromm. Daarom vluchten we in religieuze orthodoxie, fascisme of conformisme. Maar alleen in vrijheid kunnen we echt liefhebben en leven. Erich Fromm is door zijn leraar Latijn beloofd dat het nooit meer oorlog zal worden. Ja, de…
Het risico van robotisering
Eerder gepubliceerd op 20 november 2021 in Trouw: Op de expositie Robots in Captivity onderzoekt kunstenaar Bram Ellens de rol van robotica, nu en in de nabije toekomst. Filosoof Hans Schnitzler stelt de vraag: moeten we robots vrezen die op mensen lijken, of bestaat er een groter gevaar dat mensen zelf op robots gaan lijken?…
‘Dialoog over techniek en goede leven is me niet gelukt’
Eerder gepubliceerd op 2 november in Trouw: SingularityU Benelux, dependance van een denktank uit Silicon Valley, opende vijf jaar geleden haar deuren. Het debat over ethisch verantwoorde techniek stond destijds hoog op de agenda. CEO Diederick Croese blikt terug. Maurice van Turnhout Exponentiële technologie kan de wereld verbeteren. Dat idee vormde de basis van SingularityU…
Waarom er geen bruine verkeerslichten bestaan
Artikel gepubliceerd in het januarinummer van Filosofie Magazine: Wittgenstein schreef zijn hele leven over kleur. Met zijn kleurraadsels tart hij de grenzen van ons voorstellingsvermogen, zeggen filosoof Michel ter Hark en kunstenaar Tine Wilde. Wittgenstein laat daarmee zien dat filosofie niet alleen draait om nadenken, maar ook een creatieve prestatie is. Wittgenstein had een oudere…
‘Erasmus was de oervader van het Nederlandse cabaret’
Interview gepubliceerd in het septembernummer van Filosofie Magazine: Historicus Sandra Langereis schreef een biografie van de Nederlandse humanist Erasmus. Die bepleitte niet alleen een moderne geloofshouding, hij gebruikte ook humor als wapen. ‘De donderslagen van mijn critici beantwoordde ik met een knetterende scheet. Ik speelde de nar, sprak mijn eigen lof, en bespotte de kerkelijke…
‘Big tech houdt ons zoet met filantropische verhalen’
Eerder gepubliceerd op 21 juni in Trouw: Als marketeer en salesdirector vertelde Walter Dornstedt jarenlang het verhaal van big tech. Met zijn filosofische roman YMCA werpt hij een kritisch licht op deze wereld. Maurice van Turnhout “We vierden feestjes in het Playboy Mansion in Beverly Hills”, vertelt Walter Dornstedt. “En ik herinner me een peperdure…
‘De traagheid van bureaucratie is ook verzamelde wijsheid’
Achtergrondstuk gepubliceerd in het juninummer van Filosofie Magazine: Wie durft na de toeslagenaffaire nog een lans te breken voor de bureaucratie? Filosofen Tinneke Beeckman en René ten Bos wijzen op de voordelen van bureaucratie als ideaal. Vanwege kleine foutjes bij de aanvraag van kinderopvangtoeslag werden 26.000 ouders door de overheid als fraudeurs behandeld. Gedupeerden raakten…
‘Amerika heeft een revolutie van de ziel nodig’
Eerder gepubliceerd op 30 oktober in Trouw: Volgens filosoof John Kaag zijn de Verenigde Staten op dit moment een ‘ten diepste anti-filosofische cultuur’. Maar uit zulke culturen komt vaak wel de meest urgente filosofie voort, meent hij. Maurice van Turnhout In een donkere bui verpatst John Kaag zijn trouwring voor een fles wijn. Zijn huwelijk…